Svaka godina prevremene penzije košta 5.000 rsd mesečno

Građane koji su tokom 40 godina staža primali prosečnu zaradu u Srbiji, koja je sada oko 50.000 dinara, odlazak u prevremenu penziju pet godina ranije koštaće svakog meseca po 6.300 dinara.

Zbog lošeg zdravstvenog stanja, želje da se posvete unucima ili umora od svakodnevnog odlaska na posao za mali novac, sve više građana mašta o odlasku u prevremenu penziju. Procenjuje da na ovakav način razmišlja bar svaki četvrti radnik u Srbiji ili oko 700.000 zaposlenih, ali i da daleko manje onih koji se na kraju i usude na penzionisanje pre 65. godine, odnosno 62. godine u slučaju dama. Razlog je konačna "cena", jer svaka godina prevremene penzije radnika u proseku košta oko pet hiljada dinara mesečno.

Šta pokazuje prevremeno penzionisanje na primeru dva vozača autobusa koja su tokom karijere zarađivala prosečnu republičku zaradu, a koja se od 2008. do danas kretala u rasponu od 38.000 dinara do 49.700 dinara.

Prvi vozač Marko je krenuo da radi u 25. godini, radio je 40 godina i penzionisao se na vreme, u svojoj 65. godini sa penzijom od oko 30.890 dinara mesečno. Drugi vozač, Petar, koji je počeo da radi u svojoj 20. godini i radio isto 40 godina, odlučio se za prevremeno penzionisanje. U penziju je otišao pet godina ranije (kada je napunio 60 godina) i mesečno je od PIO fonda dobijao 24.590 dinara. Razlika u njihovim penzijama je 6.300 dinara mesečno, odnosno 75.600 dinara godišnje.

- Prevremeno penzionisanje i godišnja umanjenja koja ono povlači sa sobom, treba posmatrati ne kao kaznu, već kao dodatnu mogućnost i fleksibilnost da građani planiraju svoju penziju u skladu sa svojim mogućnostima i prioritetima. U suprotnom, građani bi bili primorani da se penzionišu isključivo u redovnoj starosnoj dobi od 65 godina, iako bi možda mogli i želeli da se, na osnovu radnog staža, penzionišu ranije - ocenjuje za "Blic" član Fiskalnog saveta Nikola Altiparmakov.

Umanjenje penzije za one koji se penzionišu pre starosne granice uobičajeno je u penzijskim sistemima u Evropi. Naspram Srbije, gde kazneni poeni iznose 0,34 odsto mesečno, u Nemačkoj i Sloveniji kazneni poeni iznose 0,3 procenta mesečno, 0,5 iznose u Portugaliji i Slovačkoj, a 0,4 u Finskoj, Estoniji, Litvaniji... Mađarska je 2012. ukinula prevremene penzije, a prevremeno penzionisanje zakonom nije dozvoljeno ni u Makedoniji. U Hrvatskoj kazneni poeni zavise od broja godina staža i kreću se od 0,1 do 0,34 odsto mesečno.

Zanimljiva statistika