Migracije stanovništva prate celokupnu istoriju čovečanstva. Tako je od pamtiveka, a tako je i danas. Ljudi se širom planete neprestano sele iz jedne zemlje u drugu u potrazi za boljim životom, bolje plaćenim i perspektivnijim poslom, za boljim uslovima obrazovanja ili lečenja, za lepšim životnim okruženjem, kao i iz raznih drugih razloga.
Po iskustvima agencije Smart Move iz Beograda, činjenica je da selidbe predstavljaju jednu od najstresnijih životnih situacija, naročito selidba u inostranstvo, u potpuno nepoznatu zemlju u kojoj se govori drugi jezik, poštuju drugi običaji, a lokalni stanovnici imaju potpuno drugačiji pogled na svet. Uprkos tome, mnogi ljudi donesu odluku da napuste zemlju u kojoj su rođeni i bolji život potraže na nekom drugom mestu.
Selidba u stranu zemlju je veoma hrabra i teška odluka za svakog čoveka, koja potpuno menja njegov dotadašnji način života, ali ljudi se ipak sele. A gde se ljudi najčešće sele i koje to zemlje imaju najviše doseljenika? Odakle dolaze ti doseljenici? Kako su se raspodelili u zemljama širom sveta? Precizne cifre teško je dati, a u ovom tekstu predstavićemo vam podatke iz 2015. i 2017. godine, koje smo pronašli na sajtu Organizacije Ujedinjenih Nacija.
10 zemalja sa najvećim brojem doseljenika
Prema podacima Ujedinjenih Nacija, SAD je država sa najvećim brojem doseljenika, u kojoj je 2015. godine živelo više od 48 miliona stanovnika koji nisu rođeni Amerikanci. Slede Rusija, Saudijska Arabija i Nemačka,sve one sa više od 10 miliona imigranata, dok ostale države sveta imaju manje od 10 miliona.
UN liste 10 zemlja u kojima živi najviše imigranata izgleda ovako:
1. SAD – 48.2 milona
2. Rusija – 11.6
3. Saudijska Arabija – 10,8
4. Nemačka – 10,2
5. Velika Britanija – 8,4
6. Ujedinjeni Arapski Emirati – 8,0
7. Francuska – 7,9
8. Kanada – 7,6
9. Australija – 6,7
10. Španija – 5,9 milona.
Male zemlje imaju veći procenat imigranta
Pomenuli smo da u SAD živi oko 48 miliona doseljenika. Primera radi, to je 5 puta veći broj nego u, recimo, Saudiskoj Arabiji (11 miliona doseljenika), ili šest puta više nego u Kanadi (7,6 miliona).
Međutim, ako se taj broj uporedi sa ukupnim brojem stanovnika, Saudijska Arabija i Kanada imaju znatno veći procenat imigranata – 34% u Arabiji, odnosno 21% u Kanadi, naspram svega 15% doseljenika u SAD.
Udeo doseljenika u ukupnoj populaciji varira od zemlje do zemlje. U pojedinim zemljama on daleko premašuje 50% stanovništva, dok je u nekim drugim taj procenat vrlo mali, čak ispod 0,1%.
Interesantan je podatak da u malim zemljama uglavnom živi veći procenat imigranata. Na udeo doseljenika u ukupnoj populaciji mogu da utiču razni faktori, kao što su atraktivnost zemlje ili perspektivna radna mesta za mlade stručnjake, ali najvažniji faktor je ipak veličina zemlje. Što je zemlja manja, to je veći procenat onih koji nisu u njoj rođeni. Tako je, na primer, Švajcarska sa 29% doseljenika ispred SAD-a, dok je, recimo, u Luksemburgu taj udeo još veći i iznosi 46%.
Nasuprot tome, što je zemlja veća, udeo doseljenika je procentualno manji. Tako je, prema podacima iz 2015. godine, u Indiji živelo 0,4%, a u Kini svega 0,07% doseljenika.
Međutim ako bi se svaka kineska pokrajina posmatrala kao nezavisna država, a desetak pokrajina ima više od 50 miliona, dok tri (Guangdong, Šandung i Henan) imaju oko 100 miliona stanovnika – udeo imigranata u ukupnom stanovništvu bio bi značajno veći. Naime, migracija iz jedne kineske provincije u drugu (koja iz godine u godinu stalno raste) tada bi se smatrala međunarodnom, a ne migracijom u okviru jedne države.
Sa druge strane, ako bi se Evropska Unija posmatrala kao jedna zemlja, procenat doseljenika bi se znatno smanjio, pošto se građani jedne evropske zemlje koji sada žive u drugoj više ne bi smatrali imigrantima. Gledajući procenat imigranata u ukupnoj populaciji, zemlje se mogu podeliti u pet gupa:
· Prvoj grupi pripadaju one zemlje koje su slabo naseljene, ali su bogate naftnim resursima. U državama iz ove grupe broj doseljenika često prevazilazi broj stanovnika koji su rođeni u njima. U 2015. godini ubedljivo najveći udeo imigranata u odnosu na celokupno stanovništvo imali su Ujedinjeni Arapski Emirati, gde čak 87% ukupne populacije čine doseljenici. Slede Kuvajt sa 73%, Katar (68%), zatim Saudijska Arabija, Bahrein i Oman, gde se procenat imigranata u ukupnoj populaciji kreće od 34% do 51%.
· Drugu grupu zemalja čine zemlje sa veoma malom teritorijom, mini države, često sa posebnim poreskim zakonima, kao što su Makao (57%), Monako (55%) ili Singapur (46%).
· U treću grupu spadaju zemlje koje imaju ogromnu teritoriju ali su još uvek slabo naseljene: Australija (28% doseljenika) i Kanada (21% doseljenika).
· Četvrta grupa su zapadne zemlje, sa jako razvijenom industrijom, u kojima se procenat imigranata obično kreće od 9% do 17%: Austrija (17%), Švedska (16%), SAD (15%), Velika Britanija (13%), Španija (13%), Nemačka (12%), Francuska (12%), Holandija (12%), Belgija (11%), Italija (10%).
· U petu grupu zemalja spadaju takozvane „države prvog azila“ koje masovno primaju izbeglice zbog sukoba u zemljama sa kojima se graniče. Na primer, krajem 2015. godine u Libanu je živelo više od milion sirijskih i iračkih izbeglica (što predstavlja 20% ukupne populacije Libana), a oko 400.000 izbeglica iz Sudana je živelo u Čadu (što predstavlja oko 3% od ukupnog stanovništva Čada).
Broj lica koja su emigrirala iz neke zemlje teško ustanoviti
Svi doseljenici (imigranti) se takođe smatraju i emigrantima iz svojih matičnih zemalja. Međutim, dostupne informacije o broju emigranata na nivou određene zemlje su često nekompatibilne sa informacijama o broju imigranata, iako oni na globalnom nivou u stvari predstavljaju istu grupu ljudi. To je najverovatnije zato što određene zemlje manje brinu o broju ljudi koji su emigrirali nego o broju ljudi koji su se doselili u njih, s obzirom da emigranti više nisu stanovnici te zemlje (za razliku od imigranata), i više ne koriste usluge državnih institucija i infrastrukturu te zemlje.
Sa druge strane, emigranti često značajno doprinose ekonomiji svojih matičnih zemalja tako što u svoju matičnu zemlju šalju novac i još uvek imaju pravo glasa, što bi trebalo da bude dovoljno dobar razlog da ove zemlje bolje prate svoju emigrantsku populaciju.
Statistički izvori su još jedan od razloga za loše podatke o emigrantima. Činjenica je da se bolje vodi evidencija o imigrantima nego o emigrantima, a broj emigranata se često procenjuje na osnovu imigrantske statistike zemalja u koje su se ljudi doselili.
Broj emigranata značajno varira od jedne zemlje do druge. Indija je bila vodeća zemlja u 2015. godini, sa skoro 16 miliona ljudi koji su rođeni Indijci, a žive u nekoj drugoj zemlji; Meksiko je na drugom mestu sa više od 12 miliona iseljenika koji žive uglavnom u SAD-u.
Bosna i Hercegovina takođe drži jedan rekord: na jednog stanovnika BiH koji živi u inostranstvu dolaze dvoje ljudi koji žive u Bosni i Hercegovini, odnosno čak jedna trećina koja je rođena u Bosni i Hercegovini je emigrirala u neku drugu zemlju. Albanija je u sličnoj situaciji, kao i Zelenortska Ostrva.
Što se Srbije tiče, procene su da u inostranstvu živi više od 2 miliona Srba.
Neke zemlje su i imigracione i emigracione. Takav je slučaj, recimo, sa Velikom Britanijom koja je u 2015. godini imala 8,4 miliona imigranata i 4,7 miliona emigranata. Suprotno od toga, neke zemlje su do skora bile relativno zatvorene što se migracija tiče, bilo da se radi o doseljavanju u zemlju ili o njenom napuštanju. Takav je, na primer, slučaj sa Japanom koji ima mali broj imigranata (samo 1,7% od ukupne populacije u 2015. godini) i mali broj emigranata (0,6%).
Imigranti čine manje od 4 odsto svetske populacije
Prema podacima Ujedinjenih Nacija, u 2017. godini bilo je 258 miliona imigranata u svetu, što predstavlja mali deo ukupne svetske populacije, tačnije 3,4%. Dakle, više od 96% ljudi na planeti živi u zemljama u kojima su se i rodili. Treba istaći da se udeo imigranata blago povećao poslednjih nekoliko decenija. Godine 1990, dakle pre skoro 30 godina iznosio je 2,9%, a 1965. godine, odnosno pre 55 godina, je bio 2,3%.
Međutim, kretanje stanovništva je drugačije nego što je to bilo pre jednog veka. Jedna od promena je, kako to kaže čuveni francuski demograf Alfred Sauvi, „preokret migracijskih tokova“ između severa i juga, sa značajnim delom migranata koji sada dolaze iz južnih u severne zemlje.
Za sam kraj još jedan zanimljiv podatak – uprkos velikoj migraciji, pogotovo u Evropi, migracijski tokovi koji su posledica sukoba na Bliskom istoku nisu značajno promenili sliku što se globalne migracije stanovništva tiče.
Ostavi komentar